Biogram Postaci z tego okresu
 Edmund Dalbor     
Biogram został opublikowany w 1938 r. w IV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
Biogram naukowy jest dostępny wyłącznie w drukowanej wersji PSB. Zapraszamy do zapoznania się z innymi dostępnymi materiałami.
 
 
 

Poniższa nota biograficzna pochodzi z Pocztu Prymasów Polski opublikowanego przez Kurię Metropolitalną w Gnieźnie na stronie www.prymaspolski.pl.

 

Edmund Dalbor

 

Syn Władysława, pracownika biurowego, a następnie kupca oraz Katarzyny z Rutkowskich. Urodził się w 1869 r. w Ostrowie Wielkopolskim. W 1888 r. ukończył ostrowskie gimnazjum, w którym zdał maturę. Z Wielkopolski wyjechał na studia na uniwersytet w Münster, gdzie zgłębiał filozofię i teologię. Po otwarciu seminarium w Poznaniu w 1889 r. kontynuował tu studia, które ukończył w 1891 r., a kolejny rok poświęcił dalszym studiom w seminarium gnieźnieńskim. Dostrzegając potencjał intelektualny Dalbora, w 1892 r. arcybiskup Florian Stablewski wysłał go do Rzymu, gdzie w 1894 r. uzyskał doktorat z prawa kanonicznego. W Rzymie przyjął też święcenia kapłańskie w 1893 r. Po powrocie do Wielkopolski został w listopadzie 1894 r. wikariuszem przy kościele św. Marcina w Poznaniu, kilka lat później penitencjarzem w katedrze gnieźnieńskiej, a równocześnie rozpoczął w tamtejszym seminarium wykłady z prawa kanonicznego i teologii moralnej. Mając zaledwie 32 lata, Dalbor został kanonikiem poznańskim, a w 1909 r. oficjałem i wikariuszem generalnym archidiecezji poznańskiej. Gdy w 1915 r. zmarł arcybiskup Edward Likowski, papież w porozumieniu z rządem pruskim powołał Dalbora na urząd arcybiskupa gnieźnieńskiego i poznańskiego, a cztery lata później Benedykt XV nadał mu tytuł kardynalski. W wolnej Polsce kardynał ponownie zaczął używać tytułu Prymasa Polski, a już w 1919 r. zwołał pierwszą konferencję biskupów polskich w gnieźnieńskiej katedrze. W 1922 r. postanowił też powołać Metropolitalny Sąd Duchowny, rozbudował strukturę dekanalną, powołując trzynaście nowych jednostek w obu podległych sobie archidiecezjach. Zmienił sieć parafialną, do 1925 r. w archidiecezji poznańskiej erygował aż 45 nowych parafii, w gnieźnieńskiej 22. Wspierał czynnie katolików świeckich, walnie przyczynił się do powołania w 1920 r. Ligi Katolickiej, która miała koordynować wszystkie działania organizacji parafialnych w obu archidiecezjach. W okresie wielkiego kryzysu polecił zorganizować tanie kuchnie dla najuboższych mieszkańców Poznania. Kardynał doceniał też wagę i znaczenie badań naukowych dziedzictwa piśmienniczego Kościoła wielkopolskiego, dlatego w 1925 r. powołał pierwsze w Polsce kościelne Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu. Rzeczpospolita, doceniając zaangażowanie Prymasa, już w 1921 r. nadała mu Order Orła Białego, a jednocześnie Prezydent powołał go na pierwszego kanclerza kapituły tego odznaczenia. Prymas Dalbor zmarł 13 lutego 1926 r. w Poznaniu, ciało przewieziono do Gniezna i pochowano w katedrze pod posadzką kaplicy Łubieńskich.

 
 

Powiązane zdjęcia

 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.